26,604
edits
પ્રતિપદા/૬. દલપત પઢિયાર: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
પ્રતિપદા/૬. દલપત પઢિયાર (view source)
Revision as of 10:06, 7 September 2021
, 10:06, 7 September 2021no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| (10 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 156: | Line 156: | ||
:શું કાવડ? શું કાંધો? ...ઝૂંપડી | :શું કાવડ? શું કાંધો? ...ઝૂંપડી | ||
</poem> | </poem> | ||
===૬. મેલો, દલપત, ડા’પણ મેલો...=== | |||
<poem> | |||
મેલો, દલપત, ડા’પણ મેલો! | |||
::છેક સુધીનું અંધારું છે, | |||
મૂકી શકો તો, દીવા જેવી થાપણ મેલો! | |||
ભણ્યાગણ્યા બહુ દરિયા ડો’ળ્યા | |||
::ગિનાન ગાંજો પીધો, | |||
છૂટ્યો નહીં સામાન | |||
::ઉપરથી છાંયો બાંધી લીધો, | |||
જાતર ક્યાં અઘરી છે, જીવણ? થકવી નાખે થેલો... | |||
મન હરાયું, નકટું, નૂગરું | |||
::રણમાં વેલા વાવે, | |||
ઊભા દોરનો દરિયો ફાડી | |||
::આડી રેત ચડાવે! | |||
કેમ કરી રોકો છોળોને? બમણો વાગે ઠેલો... | |||
પીએચ.ડી.ની પદવી તેથી શું? | |||
::ભણી કવિતા ભગવી તેથી શું? | |||
પડદા તો એવા ને એવા, | |||
::જ્યોત પાટ પર જગવી તેથી શું? | |||
વાળી લ્યો બાજોઠ બહારનો, અંદર જઈ અઢેલો... | |||
પડવું તો બસ આખ્ખું પડવું, | |||
::અડધું પડધું પડવું શું? | |||
અડવું તો આભે જઈ અડવું, | |||
::આસનથી ઊખડવું શું? | |||
આખો ખૂંટો ખોદી કાઢી,ખુલ્લંખુલ્લા ખેલો... | |||
</poem> | |||
===૭. પાટ ઉપર દીવો પેટાવી બેઠો છું!=== | |||
<poem> | |||
::પાટ ઉપર દીવો પેટાવી બેઠો છું! | |||
ચાંદો સૂરજ ચૉકી બાંધી, નભ ચેતાવી બેઠો છું... | |||
પવન બધા પરકમ્મા કરતા, નવખંડ ધરતી ના’તી, | |||
દશે દિશાઓ મંગળ ગાતી, છાયા સકલ સમાતી, | |||
આખા અક્ષત્, અક્ષર આખા, વખત વધાવી બેઠો છું... | |||
નહીં પિંડ, બ્રહ્માંડ નહીં, નહીં પુરુષ નહીં નારી, | |||
ઝીલે બુંદ કોઈ બાળકુંવારી, બીજમાં ઊઘડે બારી, | |||
સ્થંભ રચી બાવન ગજ ઊંચે, બાણ ચડાવી બેઠો છું... | |||
ચડ્યા પવન, કંઈ ચડ્યા પિયાલા, જ્યોત શિખાઓ ચડી, | |||
ચંદ્રકળાઓ ચડી ગગનમાં, અનહદ નૂરની ઝડી, | |||
ઈંગલા પિંગલા શૂનગઢ સોબત, શિખર સજાવી બેઠો છું... | |||
નહીં ઉદય કે અસ્ત નહીં, નહીં મંડપ નહીં મેળા; | |||
જલ થલ ગગન પવન નહીં પંખી, નહીં વાયક નહીં વેળા; | |||
ગંગા જમના નાંગળ નાખી, ઘેર વળાવી બેઠો છું... | |||
::પાટ ઉપર દીવો પેટાવી બેઠો છું... | |||
</poem> | |||
===૮. ઝીલણ ઝીલવાને!=== | |||
<poem> | |||
સરખી સાહેલીઓ ટોળે મળીને કાંઈ | |||
::ગ્યાંતાં જુમનાજીને તીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
વેણુ વાગે ને સૂતી નગરી જાગે, | |||
::મન મથુરાને મારગે અધીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
લહેરે લહેરે ચડ્યાં ભર રે જોબન, | |||
::મારી નાડીઓના વેગ નહીં થીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
ના’વા ઊતરીએ તો નખની મરજાદ, | |||
::અમે કાચી કાયાનાં અમીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
આ કાંઠે બેડાં ને સામે કાંઠે તેડાં, | |||
::પછી છૂટાં મેલ્યાં’તાં શરીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
ચોગમ ચડ્યાં કંઈ ચંપાના ઘેન, | |||
::અમે નીર જેવાં નીરે ધર્યાં ચીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
ઘેરી ઘેરી વાંસળીએ ઘેર્યું ગગન, | |||
::અમે અડોઅડ ઊઘડ્યાં મંદિર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
વાડી ખીલી ને ખીલ્યો મોગરો ને, | |||
::કાંઈ શીતળ વાયા સમીર, ઝીલણ ઝીલવાને! | |||
</poem> | |||
===૯. દીવડો=== | |||
<poem> | |||
મેં તો ઉંબર પર દીવડો મેલ્યો | |||
:::કે ઘર મારું ઝળહળતું! | |||
પછી અંધારો ઓરડો ઠેલ્યો, | |||
:::ભીતર મારું ઝળહળતું... | |||
મેં તો મેડીએ દીવડો મેલ્યો | |||
:::કે મન મારું ઝળહળતું; | |||
પછી ડમરો રેલમછેલ રેલ્યો | |||
:::કે વન મારું ઝળહળતું... | |||
મેં તો કૂવા પર દીવડો મેલ્યો | |||
:::કે જળ મારું ઝળહળતું; | |||
પછી છાંયામાં છાંયો સંકેલ્યો | |||
:::સકલ મારું ઝળહળતું... | |||
મેં તો ખેતર પર દીવડો મેલ્યો, | |||
:::પાદર મારું ઝળહળતું; | |||
પછી અવસર અજવાળાનો ખેલ્યો, | |||
:::અંતર મારું ઝળહળતું... | |||
મેં તો ડુંગર પર દીવડો મેલ્યો, | |||
:::ગગન મારું ઝળહળતું; | |||
પછી અણદીઠો અક્ષર ઉકેલ્યો, | |||
:::ભવન મારું ઝળહળતું... | |||
</poem> | |||
===૧૦. હોંચી રે હોંચી=== | |||
<poem> | |||
એક ગર્દભડી જે ગાજરની લાંચી... | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
કુશકા ખાતાં એને કાંકરી ખૂંચી, | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
ઊભી બજારેથી ભાગોળે ભૂંચી... | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
લાવો પેટાળાં ને લાવો લ્યા પાં’ચી! | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
મારે લીધે આખી અરવલ્લી ઊંચી... | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
હેંડી હેંડી ને હું તો હિમાલય પ્હોંચી! | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
છેલ્લે શિખર જઈને બાંધેલી માંચી...! | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
અંધારામેં મેં તો ઉપનિષદ વાંચી... | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
વાંચી વાંચીને બધી વૈકુંઠ ઢાંચી... | |||
:::::::::હોંચી રે હોંચી! | |||
</poem> | |||
===૧૧. પુણ્ય સ્મરણ=== | |||
<poem> | |||
અમને કોની રે સગાયું આજ સાંભરે. | |||
::ઊંડે તળિયાં તૂટે ને સમદર ઊમટે... | |||
:::કોની રે સગાયું આજ સાંભરે | |||
કોઈ પાળ્યું રે બંધાવો ઘાટેઘોડા દોડાવો, | |||
::આઘે લે’ર્યુંને આંબી કોણ ઊઘડે... | |||
:::કોની રે સગાયું આજ સાંભરે. | |||
આજે ખોંખારા ઊગે રે સૂની શેરીએ, | |||
:ચલમ-તણખા ઊડે રે જૂની ધૂણીએ; | |||
::અમને દાદા દેખાય પેલી ડેલીએ... | |||
:::કોની રે સગાયું આજ સાંભરે. | |||
માડી વાતું રે વાવે આ ઉજ્જડ ઓટલે, | |||
:ખરતાં હાલરડાં ઝૂરે રે અધ્ધર ટોડલે; | |||
::ઊંચે મોભને મારગ કોણ ઊતરે... | |||
:::કોની રે સગાયું આજ સાંભરે | |||
કોઈ કૂવા રે ગોડાવો કાંઠે બાગો રોપાવો, | |||
:આછા ઓરડિયા લીંપાવો ઝીણી ખજલિયું પડાવો; | |||
::આજે પરસાળ્યું ઢાળી સૌને પોંખીએ... | |||
:::અમને સાચી રે સગાયું પાછી સાંભરે. | |||
</poem> | |||
{{HeaderNav | |||
|previous = [[પ્રતિપદા/૫. મણિલાલ હ. પટેલ|૫. મણિલાલ હ. પટેલ]] | |||
|next = [[પ્રતિપદા/૭. ભરત નાયક|૭. ભરત નાયક]] | |||
}} | |||