|
|
| (34 intermediate revisions by 2 users not shown) |
| Line 7: |
Line 7: |
|
| |
|
|
| |
|
| | <br> |
| | {{Box |
| | |title = પ્રારંભિક |
| | |content = |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/‘એકત્ર’નો ગ્રંથગુલાલ|‘એકત્ર’નો ગ્રંથગુલાલ]] |
| * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/પ્રારંભિક | પ્રારંભિક]] | | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/પ્રારંભિક | પ્રારંભિક]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સંપાદક-પરિચય|સંપાદક-પરિચય]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/વિનોદ જોશીની કવિતા|વિનોદ જોશીની કવિતા]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સર્જક-પરિચય|સર્જક-પરિચય]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/કૃતિ-પરિચય|કૃતિ-પરિચય]] |
| | }} |
| | <br> |
| | {{Box |
| | |title = અનુક્રમ |
| | |content = * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/કાવ્યારમ્ભે સરસ્વતી પ્રાર્થના|કાવ્યારમ્ભે સરસ્વતી પ્રાર્થના]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સખી ! હું સોળ વરસની થઈ...|સખી ! હું સોળ વરસની થઈ...]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સખી! મારો સાયબો...|સખી! મારો સાયબો...]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ને સાયબો આવ્યો નંઈ!|ને સાયબો આવ્યો નંઈ!]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/તું જરાક જો તો, અલી!|તું જરાક જો તો, અલી!]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/આ રીતે મળવાનું નંઈ!|આ રીતે મળવાનું નંઈ!]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/પરપોટો ઊંચકીને|પરપોટો ઊંચકીને]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/કૂંચી આપો, બાઈજી!|કૂંચી આપો, બાઈજી!]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ખડકી ઉઘાડી હું તો|ખડકી ઉઘાડી હું તો]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ઝાલર વાગે જૂઠડી|ઝાલર વાગે જૂઠડી]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/એણે કાંટો કાઢીને|એણે કાંટો કાઢીને]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/થાંભલીનો ટેકો|થાંભલીનો ટેકો]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ટચલી આંગલડીનો નખ|ટચલી આંગલડીનો નખ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/હો...પિયુજી!|હો...પિયુજી!]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/પ્રોષિતભર્તૃકા|પ્રોષિતભર્તૃકા]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/કારેલું... કારેલું|કારેલું... કારેલું]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/તો અમે આવીએ|તો અમે આવીએ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/કાચી સોપારીનો કટ્ટકો|કાચી સોપારીનો કટ્ટકો]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સૂડી વચ્ચે સોપારી|સૂડી વચ્ચે સોપારી]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/વચળી ફળીમાં|વચળી ફળીમાં]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સાત હાથ સીંચણ|સાત હાથ સીંચણ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/કૂવાકાંઠે|કૂવાકાંઠે]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/રે વણઝારા|રે વણઝારા]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ફાંસ જરા શી વાગી ગઈ|ફાંસ જરા શી વાગી ગઈ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/મને ભૂલી તો જો !|મને ભૂલી તો જો !]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/સંકેલી લેશું ચોપાટને|સંકેલી લેશું ચોપાટને]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/પટેલ-પટલાણી|પટેલ-પટલાણી]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ઘચ્ચ દઈ|ઘચ્ચ દઈ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/હાથે કરીને|હાથે કરીને]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ઝેરી કાળોતરો|ઝેરી કાળોતરો]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/તને ગમે તે|તને ગમે તે]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/ECSTASY|ECSTASY]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/પ્રેયસીનું VISION અનુભવ્યાનો સાર|પ્રેયસીનું VISION અનુભવ્યાનો સાર]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/‘શિખંડી’નો અંશ|‘શિખંડી’નો અંશ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/‘તુણ્ડિલતુણ્ડિકા’નો અંશ|‘તુણ્ડિલતુણ્ડિકા’નો અંશ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/‘સૈરન્ધ્રી’નો અંશ|‘સૈરન્ધ્રી’નો અંશ]] |
| | * [[વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો/વિનોદ જોશીના કાવ્યસંચયો|વિનોદ જોશીના કાવ્યસંચયો]] |
| | }} |
|
| |
|
|
| |
| == કાવ્યારમ્ભે સરસ્વતી પ્રાર્થના ==
| |
|
| |
|
| |
| <poem>
| |
| વીજળિયું વેડી લેખણ કીધી, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}કાગળનો ખાલી ખૂણો આપજો,
| |
| પાઘડિયું પડખે મેલી દીધી, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}વૈખરિયે વળગ્યો લૂણો કાપજો;
| |
|
| |
| કળતર કાંતીને વીંટા વાળ્યા, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}અટકળ ઓળંગી ઓરાં આવજો,
| |
| અરથુંનરથુંને બેવડ ચાળ્યા, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}અખશરનાં અજવાળાં ઉપડાવજો;
| |
|
| |
| પરપોટા ચીરી દરિયા બોટ્યા, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}ટાંકાટેભાના અવસર ટાળજો,
| |
| પડછાયા પીંખી પગલાં ગોત્યાં, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}લેખી જોખીને વળતર વાળજો;
| |
|
| |
| એંઠાં પતરાળાં દૂધે ધોયાં, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}પરવાળાં વેરી પોથી ઢાંકજો,
| |
| ઝળઝળિયાં ઝીલી તુલસી ટોયાં, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}પીળી પાંદડિયે અભરક ટાંકજો;
| |
|
| |
| પરસેવા ખૂંદી કમ્મળ ચૂંટ્યાં, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}અમરતમાં બોળી અંજળ ચાખજો,
| |
| પડતર ઓછાયે અમને લૂંટ્યા, સરસવતી માતા!
| |
| {{Space}}{{Space}}પરથમ પૂજ્યાની લાજું રાખજો.
| |
| </Poem>
| |
|
| |
| == સખી ! હું સોળ વરસની થઈ... ==
| |
|
| |
|
| |
| <poem>
| |
| પોઢણ દીધાં મલમલનાં
| |
| {{Space}}ને નીંદર દીધી નંઈ,
| |
| {{Space}}{{Space}}સખી! હું સોળ વરસની થઈ...
| |
|
| |
| કમખો માગે પતંગિયાં ઓઢણિયું માગે મોર,
| |
| અવસર વરસે અનરાધારે અંધારે ઘનઘો૨;
| |
|
| |
| અમથાં પીધાં ઝળઝળિયાં
| |
| {{Space}}ને નજરું પીધી નંઈ,
| |
| {{Space}}{{Space}}સખી! હું સોળ વરસની થઈ...
| |
|
| |
| શમણાં રોપ્યાં ઉંબરિયે ઓસરિયે ઊગ્યાં વેણ,
| |
| જીવતર ઢાળ્યાં પાંગતમાં ઓશીકે ઊઘડ્યાં નેણ;
| |
|
| |
| વાવડ લીધા પડખામાં
| |
| {{Space}}ને અટકળ લીધી નંઈ,
| |
| {{Space}}{{Space}}સખી! હું સોળ વરસની થઈ...
| |
| </poem>
| |
|
| |
| == સખી! મારો સાયબો... ==
| |
|
| |
| <poem>
| |
| સખી! મારો સાયબો સૂતો ફળિયે ઢાળી ઢોલિયો
| |
| {{Space}}હું તો મેડીએ ફાનસ ઓલવી ખાલી પડખે પોઢી જાઉં.
| |
|
| |
| એક તો માઝમ રાતની રજાઈ
| |
| {{Space}}ધબકારે ધબકારે મારા પંડ્યથી સરી જાય,
| |
| એકલી ભાળી પાતળો પવન
| |
| {{Space}}પોયણાથી પંપાળતાં ઝીણો સાથિયો કરી જાય;
| |
|
| |
| સખી! મારો સાયબો સૂનો એટલો કોના જેટલો
| |
| {{Space}}હું તો એટલું પૂછી પગમાં ઝાંઝર પ્હેરવા દોડી જાઉં.
| |
|
| |
| એમ તો સરોવરમાં બોળી ચાંચ
| |
| {{Space}}ને પછી પરબારો કોઈ મોરલો ઊડી જાય,
| |
| આમ તો પછી ઝૂરતો કાંઠો
| |
| {{Space}}એક પછી એક કાંકરી ઝીણી ઝરતો બૂડી જાય;
| |
|
| |
| સખી! મારો સાયબો લાવ્યો અમથો કેવો કમખો
| |
| {{Space}}હું તો ટહુકા ઉપર મોરપીંછાની ઓઢણી ઓઢી જાઉં.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| == ને સાયબો આવ્યો નંઈ! ==
| |
|
| |
| <poem>
| |
| દિ’ આખ્ખો સાવરણે ફળિયું વાળ્યું, સખી!
| |
| {{Space}}સળિયું ભાંગીને રાત કાઢી,
| |
| {{Space}}{{Space}}ને સાયબો આવ્યો નંઈ!
| |
|
| |
| સાથિયો પૂરું તો એને ઉંબર લઈ જાય
| |
| {{Space}}અને તોરણ બાંધું તો એને ટોડલા,
| |
| કાજળ આંજું તો થાય અંધારાંઘોર
| |
| {{Space}}અને વેણી ગૂંથું તો પડે ફોડલા;
| |
|
| |
| દિ’ આખ્ખો પોપચામાં શમણું પાળ્યું, સખી!
| |
| {{Space}}પાંપણ લૂછીને રાત કાઢી
| |
| {{Space}}{{Space}}ને સાયબો આવ્યો નંઈ!
| |
|
| |
| ઓશીકે ઊતરીને આળોટી જાય
| |
| {{Space}}મારાં સૂનાં પારેવડાંની જોડલી,
| |
| નીંદરના વ્હેલ સાવ કોરાધાકોર
| |
| {{Space}}તરે ઓશિયાળા આંસુની હોડલી;
| |
|
| |
| દિ’ આખ્ખો ઢોલિયામાં હૈયું ઢાળ્યું, સખી!
| |
| {{Space}}પાંગત છોડીને રાત કાઢી,
| |
| {{Space}}{{Space}}ને સાયબો આવ્યો નંઈ!
| |
| </poem>
| |
|
| |
| == તું જરાક જો તો, અલી! ==
| |
|
| |
| <poem>
| |
| તું જરાક જો તો, અલી!
| |
| આ સાવ નવા નક્કોર કંચવે પડી ગઈ કરચલી
| |
|
| |
| ઘસઘસીને ચાંદો આઠે અંગ આજ હું ન્હાઈ
| |
| વડલા હેઠે ડિલ લૂછતાં બની ગઈ વડવાઈ;
| |
|
| |
| હું હવા વગર હલબલી!
| |
|
| |
| ખરબચડા ધબકારે ધકધક છાતલડી છોલાઈ
| |
| શરમ સમેટી પાલવડે હું પાંપણમાં સંતાઈ;
| |
|
| |
| હું મટી ગઈ મખમલી!
| |
|
| |
| કમળકટોરી લઈને અમથી સરવરિયે રોકાઈ
| |
| પરપોટો પરપોટો રમતાં પરવાળે ખોવાઈ;
| |
|
| |
| હું તળિયામાં છલછલી!
| |
| </poem>
| |
|
| |
| == આ રીતે મળવાનું નંઈ! ==
| |
|
| |
| <poem>
| |
| જો, આ રીતે મળવાનું નંઈ!
| |
| દરિયો તો હોય, તેથી નદીએ કંઈ દોડીને
| |
| {{Space}}{{Space}}આ રીતે ભળવાનું નંઈ!
| |
|
| |
| પાંદડી ગણીને તને અડક્યો, ને
| |
| {{Space}}મારામાં ઊડઝૂડ ઊગ્યું એક ઝાડ,
| |
| ખિસકોલી જેમ હવે ઠેકીને
| |
| {{Space}}એક એક રૂંવાડે પાડે તું ધાડ;
| |
|
| |
| છીંડું તો હોય, તેની ઊભી બજારેથી
| |
| {{Space}} આ રીતે વળવાનું નંઈ!
| |
|
| |
| એમ કાંઈ એવું કહેવાય નહીં,
| |
| ::: કહેવાનું હોય કોઈ પૂછે જો તો જ,
| |
| જેમ કે અનેક વાર તારામાં
| |
| ::: ભાંગીને ભુક્કો હું થઈ જાતો રોજ;
| |
|
| |
| જીવતર તો હોય, તેથી ગમ્મે ત્યાં ઓરીને
| |
| {{Space}}{{Space}}આ રીતે દળવાનું નંઈ!
| |
| </poem>
| |
| <br>
| |
| <center>◼</center>
| |
| <br> | | <br> |
| | {{HeaderNav2 |
| | |previous = |
| | |next = ‘એકત્ર’નો ગ્રંથગુલાલ |
| | }} |